Διασωστικά μαχαίρια  ειδικά σχεδιασμένα για χρήση σε διασώσεις όπου απαιτείται  αξιόπιστο εργαλείο κοπής.Αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία μαχαιριών όπου το κύριο χαρακτηριστικό είναι οι κυρτές λάμες, χωρίς μύτη.

Η σχεδίαση τους είναι τέτοια ώστε να αποφεύγονται οι τραυματισμοί κατά την διάσωση των ανθρώπων . Διακρίνονται ανάλογα με την λάμα σε ίσια η πριονωτή λάμα.Συνήθως οι πριονωτές λάμες χρησιμοποιούνται για την κοπή σχοινιών , ενώ οι ίσιες λάμες χρησιμοποιούνται σε μικρότερο βαθμό.

Τα περισσότερα διασωστικά μαχαίρια διαθέτουν και κόφτη ζώνης , η και αλλά εργαλεία ,αλλά αυτό εξαρτάται  από  την κάθε  κατασκευάστρια εταιρεία.Τα περισσότερα διασωστικά μαχαίρια είναι σχεδιασμένα για κοπή σχοινιών η συρματόσχοινων μικρής διατομής.

Συνήθως συνοδεύονται από θήκη μεταφοράς στην  ζώνη .

Επίσης τα χρώματα τους είναι συνήθως έντονα , πχ. πορτοκαλί η κόκκινο , για να είναι εύκολα διακριτά και αναγνωρίσιμα σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης .

Οι λαβές επίσης έχουν ιδιαίτερη σχεδίαση ώστε να είναι εργονομικές και εύχρηστες σε δύσκολες συνθήκες και για πολύωρη χρήση .

Συνήθως διαθέτουν αμφιδέξιο άνοιγμα , που επίσης μπορεί να γίνει και όταν ο χρήστης φοράει γάντια.

Υπάρχουν ανάλογα με την  χρήση διασωστικά μαχαίρια εξειδεικευμένα για διάσωση σε υγρό στοιχείο , και άλλα που είναι σχεδιασμένα για διάσωση σε στεριά.

Αυτά που είναι σχεδιασμένα για διάσωση σε υγρό στοιχείο συνήθως διαθέτουν και ναυτικό πείρο  για λύσιμο κόμπων .

Υπάρχουν επίσης  και μαχαίρια με τετράγωνη μύτη σχεδιασμένα για κοπή παρμπρίζ αυτοκινήτων , η για κοπή γυψοσανίδων η ψευδοροφών , αλλά και  άλλων επίπεδων επιφανειών .

Στα  μαχαίρια σταθερής λάμας η φιλοσοφία είναι παρόμοια , με τα πτυσσόμενα.

Τα διασωστικά μαχαίρια αποτελούν απαραίτητο εργαλείο για πολλές κατηγορίες επαγγελματιών όπως πυροσβέστες, τραυματιοφορείς, προσωπικό πολίτικης προστασίας  η διασωστών.